Holandia – co warto zwiedzić, aby poznać kraj

Ależ ta Holandia jest bogata! I nie chodzi nam tylko o rzeczywiste zasoby finansowe (choć oczywiście należy do grona najbogatszych krajów świata), ale o bogactwo osiągnięć w różnych dziedzinach. Fakt jest taki, że Holendrzy za co się nie wezmą, to zrobią to dobrze. Bo jak sami mawiają „Bóg stworzył świat, a Holendrzy Holandię”. To nie jest pierwszy kierunek o jakim się myśli planując podróż. A jednak naszym zdaniem niemal każdy znajdzie tu coś dla siebie. I choć kojarzy się przede wszystkim z ikonicznymi wręcz wiatrakami, tulipanami i chodakami, to takich „smaczków” jest dużo więcej. Holandia ma bowiem wiele twarzy. Dla nas to przede wszystkim doskonała architektura, piękne i bardzo wygodne miasta, wybitna sztuka ulokowana w ogromnych muzeach, ale także rozmaite rozwiązania ułatwiające życie, które wyraźnie wybiegają w przyszłość.

Holandia, co zwiedzić?

Poniżej prezentujemy 20 według nas najciekawszych miejsc w Holandii. Będą to zarówno duże metropolie jak i miejscowości złożone z kilku ulic,  trochę wiatraków, trochę muzeów i wielkie osiągnięcie holenderskiej walki z wodą.

Holandia Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia. Klasyczny sielski pejzaż

Amsterdam

Dzieje Amsterdamu jak bodaj żadnej innej europejskiej stolicy są ściśle związane z morzem. Po pierwsze poprzez swoje położenie, z którego wyniknął jego układ urbanistyczny oparty o sieć ponad 160 kanałów, a po drugie ze względu na dalekie morskie wyprawy, które przyniosły miastu ogromne pieniądze. Zmaganie się z wodą, ale także współżycie z nią i wykorzystywanie jej potencjału jest na stałe wpisane w codzienność Amsterdamczyków. Dziś kanały powstałe na początku XVII wieku gdy miasto przeżywało swój niezwykły rozkwit, przesądzają o jego wyjątkowej urodzie i uroku.

Holandia Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Amsterdam.  Jeden z największych hitów turystycznych świata
Holandia Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Amsterdam. Życie nad kanałami
Holandia Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Amsterdam.  Jeśli mamy możliwość odwiedzenia tylko jednego holenderskiego  miasta to z pewnością powinien to być Amsterdam

Stolica Holandii to jednak nie tylko klimatyczne ulice nad kanałami, ale także świetna architektura (także współczesna), wygodne dzielnice mieszkaniowe, a także muzea – Holendrzy przez wieki zajmowali się nie tylko tworzeniem wielkiej sztuki, ale także jej gromadzeniem. Dlatego Rijksmuseum oraz Muzeum Van Gogha to punkty obowiązkowe. Poza tym w Amsterdamie odwiedzić można dziesiątki innych muzeów poświęconych najróżniejszej tematyce. Jest też owiana kontrowersjami dzielnica Czerwonych Latarni – przy pierwszej wizycie faktycznie może trochę szokować, później staje się normą, drobnym wycinkiem miasta, do którego wchodzą przede wszystkim żądni emocji turyści.

Holandia Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Amsterdam. Jedno z najważniejszych muzeów sztuki na świecie – Rijksmuseum
Holandia Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Amsterdam. Stedelijk czyli świetne muzeum sztuki awangardowej
Holandia Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Amsterdam. Budynek mieszkalny inspirowany kontenerami

Alkmaar

Do urokliwego i gwarnego Alkmaaru, leżącego 40 km na północny zachód od Amsterdamu, warto przyjechać na spacer po zabytkowej starówce, która tradycyjnie dla Holandii poprzecinana jest kanałami a także do Muzeum Sera, w którym można poznać tajniki wyrobu tego produktu. Tutaj także odbywa się najsłynniejszy targ serowy w okolicy, którego historia sięga już połowy XIV wieku.

Holandia Alkmaar Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Alkmaar. Budynek dawnej wagi miejskiej, dziś m.in. Muzeum Sera
Holandia Alkmaar Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Alkmaar. Jeden z kanałów

Miasto odgrywa też dużą rolę w świadomości historycznej Holendrów i ich walce o niepodległość ponieważ w 1573 r., podczas hiszpańskiego oblężenia, siły Alkmaaru stawiły dzielnie opór silniejszemu agresorowi, a następnie zalały tereny na których rozbił swoje obozowisko. Uznaje się to za punkt zwrotny w walce o holenderskie uniezależnienie się od Hiszpanii. Sławetne wydarzenie miało miejsce 8 października, co dziś dziś jest okazją do corocznego świętowania.

Holandia Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Alkmaar. Typowa holenderska zabudowa (z typowym holenderskim sposobem przemieszczania się 😉 )

Polder Beemster

Na północ od Amsterdamu, między miastami Alkmaar i Purmarend leży malownicza kraina, będąca w pełni dziełem człowieka. Jest to najstarszy w Holandii polder – Beemster – powstały na miejscu jeziora o tej samej nazwie. Zajmuje powierzchnię nieco ponad 7 hektarów. Jego osuszanie za pomocą 50 wiatraków zaczęto w 1609 roku, a zakończono po zaledwie trzech latach.

Holandia Polder Beemster Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Polder Beemster. Pierwszy obszar wydarty wodzie na tak dużą skalę

Coraz bogatsza i gęsto zaludniona Holandia potrzebowała nowych gruntów, by móc produkować odpowiednią ilość żywności. Polder miał również stanowić zabezpieczenie przed ewentualnymi powodziami. Teren polderu został otoczony groblą pierścieniową i kanałem pierścieniowym (Beemsterringvaart), które wyznaczają granice dawnego jeziora. Obszar wewnątrz został natomiast z matematyczną precyzją – niesamowicie nowatorsko jak na tamte czasy – podzielony na równe parcele w formie szachownicy. Idealne działki odgrodzone są odpowiednio zaprojektowanym systemem kanałów i dróg biegnących z północy na południe i ze wschodu na zachód. W równych odległościach od siebie założone zostały natomiast farmy.

Holandia Polder Beemster Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Polder Beemster. Jedna z farm zbudowanych na osuszonym terenie

Całość stanowi tak wielki ewenement, który dodatkowo niemal nienaruszony przetrwał do dziś, że została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO jako „nienaruszony, dobrze uporządkowany krajobraz pól, dróg, kanałów, grobli i osad, ułożonych zgodnie z klasycznymi i renesansowymi zasadami planowania”. Z turystycznego punktu widzenia nie jest to wyjątkowo ciekawy obszar, ale warto go poznać z uwagi na historię holenderskiego zmagania się z wodą. Poza tym panuje tu spokojna i sielska atmosfera więc warto tu pojeździć na rowerze.

Holandia Polder Beemster Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Polder Beemster. Idealna precyzja
Holandia Polder Beemster Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Polder Beemster. I już wiadomo, skąd Mondrian czerpał inspiracje do swych dzieł 🙂

De Rijp

Choć Holandia budzi skojarzenia przede wszystkim z wielkimi, zatłoczonymi, pędzącymi metropoliami, to pomiędzy nimi odnaleźć można mnóstwo klimatycznych miasteczek, które wyglądają jak z obrazka, a czas zatrzymał się w nich dawno temu.

Holandia De Rijp Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, De Rijp. Bajkowa przestrzeń
Holandia De Rijp Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, De Rijp. Cisza i spokój, o które dość trudno w tym kraju

Chyba najbardziej urokliwą jest De Rijp, leżąca na granicy polderu Beemster, choć jeszcze na początku XVII w. było to miasteczko nadmorskie. Dzięki takiemu położeniu jego głównym źródłem dochodu były wówczas przede wszystkim połowy śledzi i wielorybnictwo (to ostatnie było ważną składową całej holenderskiej gospodarki, a De Rijp miało w tym około 10% udziału). Dziś to niewielkie, zamieszkane przez niecałe 4 tys. osób, dość senne miasteczko. Nie ma tu żadnych spektakularnych zabytków, ale niezwykłą przyjemnością jest spacer nad kanałem lub jedną z wąskich uliczek. Osada z pięknie zadbanymi mniejszymi i większymi domami sprawia wrażenie jakby wyciągniętej z jakieś bajki.

Holandia De Rijp Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, De Rijp. Typowy most zwodzony z przeciwwagą, który może obsłużyć jedna osoba
Holandia De Rijp Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, De Rijp. Z pewnością miejscowość może ubiegać się o tytuł najbardziej malowniczej w kraju

Skansen Zaanse Schans

18 km na północ od centrum Amsterdamu znajduje się jedna z największych atrakcji turystycznych Holandii Północnej, a być może i całego kraju, czyli skansen „Zaanse Schans” nad rzeką Zaan. Rokrocznie odwiedza go blisko milion turystów. I nie ma się czemu dziwić bo w jednym miejscu zgromadzono wiele niezwykle typowych dla Holandii obiektów inżynieryjno-gospodarczych. Można się dowiedzieć jak działa młyn i na czym polega praca młynarza (cztery młyny są udostępnione do zwiedzania), przyjrzeć się produkcji sera i spróbować efektu, zwiedzić mini-muzeum chodaków z dziesiątkami egzemplarzy z różnych regionów, a także zajrzeć do warsztatów różnych rzemieślników.

Holandia Zaanse Schans Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Zaanse Schans. Jedno z najpopularniejszych miejsc w kraju
Holandia Zaanse Schans Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Zaanse Schans. Pomiędzy budynkami można spacerować za darmo, płatny jest tylko wstęp do wiatraków i muzeum
Holandia Zaanse Schans Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Zaanse Schans. Właściwie cała przestrzeń żyje swoim codziennym rytmem
Holandia Zaanse Schans Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Zaanse Schans. Mechanizmy w wiatrakach wciąż działają bez żadnych problemów
Holandia Zaanse Schans Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Zaanse Schans. Jeden z produktów, z których słynie Holandia
Holandia Zaanse Schans Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Zaanse Schans. Wyrób chodaków w toku

Rotterdam

Rotterdam leżący w delcie Renu i Mozy, to jedno z największych miast portowych na świecie, a jego port ciągnie się na długości blisko 40 km po obu brzegach Nowej Mozy. Przepływają przez niego – dosłownie i w przenośni – wielki handel, wielki biznes i wielkie pieniądze, przez co istnieje duże prawdopodobieństwo, że wiele rzeczy, z których w tej chwili każdy z nas korzysta była w Rotterdamie…przed nami.

Holandia Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Rotterdam. Po obejrzeniu domków nad kanałami, Rotterdam może być miłą, nowoczesną odmianą
Holandia Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Rotterdam. Pojedyncze obiekty z dawnej zabudowy portowej w otoczeniu współczesnej zabudowy
Holandia Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Rotterdam. Bardzo metropolitalna panorama

Od wieków jest niezwykle ważnym węzłem komunikacyjnym – biegną tędy drogi lądowe i wodne a także szlaki kolejowe – dzięki czemu, wraz z największym portem na kontynencie nazywany jest „Bramą do Europy”. Fenomen tego miasta polega również na jego niebanalnym, ultranowoczesnym wyglądzie. Wynika to z faktu, że zostało niemal doszczętnie zniszczone w czasie drugiej wojny światowej, a po jej zakończeniu nie zostało odbudowane ale zbudowane na nowo. Proces ten właściwie trwa nadal, co sprawia, że Rotterdam jest jednym z najlepszych zbiorów architektury z drugiej połowy XX wieku i początku XXI wieku w Europie. Jeśli zatem ktoś ma ochotę „odpocząć” od typowych holenderskich starówek z wąskimi kamienicami nad kanałami to Rotterdam będzie dla niego idealnym kierunkiem – to miasto żyje bowiem tu i teraz, dzieje się w tym momencie, bez oglądania na przeszłość a czasem i przyszłość. Miasto jest też ważnym ośrodkiem naukowym z cieszącym się dużym uznaniem Uniwersytetem Erazma, który zwykle lokuje się w pierwszej „10” najlepszych uczelni na świecie.

Holandia Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Rotterdam. W mieście znajdziemy również rewelacyjne muzeum sztuki – Boijmans Van Beuningen
Holandia Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Rotterdam. Klika budynków przeszło do legendy współczesnej architektury – osiedle domków Kijk-Kubus
Holandia Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Rotterdam. Awangardy ciąg dalszy, czyli niesamowite zadaszenie głównego dworca kolejowego
Holandia Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Rotterdam. Miasto posiada swój wpis na Listę Dziedzictwa UNESCO – jest to modernistyczna fabryka Van Nelle

Kinderdijk

A teraz zupełnie inny klimat. Jednym z najbardziej charakterystycznych elementów w krajobrazie Holandii są oczywiście wiatraki. Te malownicze budowle przez wieki odgrywały niezwykle pożyteczną rolę, przyczyniając się do rozwoju gospodarczego kraju. Dziś nadal są rozsiane po wszystkich regionach, a w kilku miejscach występują w zwartych skupiskach.

Holandia Kinderdijk Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Kinderdijk. Najsłynniejszy widok w Holandii

Największy z nich, składający się z 19 obiektów znajduje się 15 km na wschód od Rotterdamu, w malowniczej wiosce Kinderdijk (od 1997 r. na Liście UNESCO). Razem wyglądają niczym najbardziej typowa widokówka z Holandii. Nie czuć tu szumu wielkiego miasta i panuje wręcz sielska atmosfera (choć przecież dookoła rozpościera się potężna aglomeracja). Tak jak w wielu wypadkach, wiatraki powstały do walki z wodą, z którą w tej okolicy problem był już od XIII w, a regularne powodzie i podtopienia były utrapieniem mieszkańców. Najpierw zbudowano kanał, ale gdy przestał być wystarczający w 1740 r. powstał kompleks wiatraków, który doprowadził do osuszenia terenu i utworzenia polderu.

Holandia Kinderdijk Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Kinderdijk. Późnym wieczorem można się przekonać skąd van Gogh czerpał inspirację do swojej palety barw

Z powodziami związana jest też legenda tłumacząca etymologię nazwy miejscowości, która oznacza „Dziecięca grobla” („kinder” – dziecko, „dijk” – grobla). Otóż podobno gdy w XV w. woda znów wystąpiła z koryt pewien rybak zauważył pływający kosz, z którego dochodziły jakieś pojękiwania i szloch. Po chwili kosz dotarł szczęśliwie do brzegu, a rybak odkrył, że w środku znajduje się dziecko.

Holandia Kinderdijk Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Kinderdijk. Ostoja ciszy na obrzeżach wielkiej metropolii

Haga (Den Haag)

Haga to ciekawe miasto, w którym miesza się wiele różnych smaków. Znajdziemy tu zarówno stare, tradycyjne budownictwo jak i bardzo nowoczesne realizacje, wytworne deptaki handlowe, przyjemne galerie i antykwariaty, wielkie domy towarowe, zaułki o klimacie eleganckich przedmieść, do tego wyjątkowe muzea z wielką sztuką, mnóstwo kawiarni i restauracji, a nawet plażę w dzielnicy nadmorskiej. Wszystko to czyni z Hagi idealny cel przynajmniej jednodniowej wizyty.

Holandia Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Haga. Rzeczywista stolica kraju, a na zdjęciu budynek parlamentu

Jest to największe miasto Holandii leżące nad Morzem Północnym i stolica prowincji Holandia Południowa (Zuid Holland), jednego z najbardziej uprzemysłowionych i zaludnionych regionów na świecie. Po Amsterdamie i Rotterdamie jest też trzecią pod względem liczby mieszkańców metropolią w kraju, którą zamieszkuje około miliona osób. Ze wspomnianym Rotterdamem tworzy natomiast blisko trzymilionowe duopolis, posiadające wspólne lotnisko i system kolei RandstadRail. I choć konstytucyjną stolicą kraju jest Amsterdam to w Hadze swoje siedziby mają: rząd, parlament, Sąd Najwyższy, większość ministerstw, a także zagranicznych ambasad i międzynarodowych instytucji jak Trybunał Sprawiedliwości czy Trybunał Karny, Instytut Statystyczny, czy Europejski Urząd Policji. Tutaj również rezyduje rodzina królewska.

Holandia Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Haga. Nowoczesne oblicze miasta
Holandia Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Haga. Kolejne świetne muzeum w Holandii – Mauritshuis, w którym prezentowana jest m.in. słynna „Dziewczyna z perłą” Vermeera

Delft

W połowie drogi między Hagą i Rotterdamem, nad rzekę Vliet, leży Delft, przepiękne zabytkowe miasto o niezwykłym uroku, który został mu nadany w czasie holenderskiego „złotego wieku”. Znane jest przede wszystkim jako miejsce narodzin i pracy jednego z najsłynniejszych holenderskich malarzy Jana Vermeera a także nieco mniej znanego ale równie interesującego Carla Fabriutiusa. Ponadto światową sławę przyniosła mu produkcja ceramiki – charakterystyczne biało-niebieskie przedmioty są tutaj wytwarzane od przełomu XVI i XVII w.

Holandia Delft Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Delft. Miasto rodzinne autora „Dziewczyny z perłą” 🙂
Holandia Delft Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Delft. Zachwycające typowe holenderskie stare miasto
Holandia Delft Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Delft. Miejsce, które było bohaterem obrazu „Uliczka” Vermeera

Lejda (Leiden)

Lejda to z pewnością jedno z piękniejszych miast w Holandii a także jeden z ważniejszych ośrodków akademickich w Europie. Dzięki obecności uczelni i życia studenckiego pełno tu klimatycznych knajpek oraz antykwariatów. Światową sławę zapewniło jej także urodzenie się tu Rembrandta.

Holandia Lejda Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Lejda. Kościół św. Pankracego
Holandia Lejda Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Lejda. Wąskie i przeszklone fasady oraz rowery to znaki rozpoznawcze holenderskich dzielnic mieszkaniowych

Bardzo rozległe stare miasto zajmuje nieregularny prostokąt o wymiarach 1,5 km. na 1,2 km. W urbanistyce wyraźnie widać ślady po dawnych trójkątnych bastionach, które niestety się nie zachowały. Otacza je zewnętrzny kanał obwodowy, natomiast kanał wewnętrzny opływa mniejszy prostokąt mieszczący najbardziej zabytkową część starówki.

Holandia Lejda Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Lejda. Miasto jest jednym z najważniejszych ośrodków naukowych na świecie

Utrecht

W Utrechcie, który jest miastem z największym w Niderlandach uniwersytetem, panuje niezwykła atmosfera – jest jeszcze bardziej gwarno, jeszcze bardziej tłoczno, a po ulicach jeździ jeszcze więcej rowerów niż gdziekolwiek indziej. To wszystko gwarantuje pełen energii charakter tej miejscowości, ale dla lubiących spokój po jakimś czasie może wydawać się on nie do zniesienia. Mieszka tu nieco ponad 300 tys. osób (liczba ta stale rośnie), co sprawia, że Utrecht jest czwartym co do wielkości miastem w kraju. Przejawem tego jest m.in. nowo zbudowany największy na świecie parking dla rowerów, który na 3 kondygnacjach może pomieścić aż 12.5 tys. jednośladów.

Holandia Utrecht Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Utrecht. Kolejna metropolia nad kanałami

Długa i bardzo bogata jest historia Utrechtu, który należy do najstarszych miast w Holandii i do czasów „złotego wieku” ostro rywalizował z Amsterdamem o palmę pierwszeństwa. Zabytków więc tu nie brakuje, ale wiele osób przyjeżdża tu przede wszystkim dla budynku położonego spory kawałek od centrum. Ich celem jest Dom Rietvelda, raj dla miłośników awangardowej sztuki i architektury. To właśnie dzięki takim ludziom i ich – wydawać by się mogło szalonym – pomysłom mieszkamy dziś tak wygodnie.

Holandia Utrecht Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Utrecht. Jeden z najważniejszych wkładów Holendrów w rozwój nowoczesnej architektury mieszkaniowej – wpisany na Listę Dziedzictwa UNESCO Dom Rietvelda

Amersfoort

23 km na zachód od Utrechtu leży sympatyczne Amersfoort. Panuje tu spokojna atmosfera starego, prowincjonalnego miasta. Nie jest to obowiązkowy punkt w czasie zwiedzania Holandii, ale dla wielu osób przyjemna holenderska starówka a także dom-muzeum jednego z najważniejszych artystów XX wieku czyli Pieta Mondriana, jednego z założycieli grupy de Stijl, z pewnością będą wystarczającą zachętą, by wybrać na się tu kilka godzin.

Holandia Amersfoort Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Amersfoort. Mała, urokliwa miejscowość, nie opanowana przez masowy ruch turystyczny

Niewielkie stare miasto, położone centralnie, posiada dwa pierścienie kanałów obwodowych (z czego ten zewnętrzny jest niekompletny) oraz centralny, przecinający starówkę z północy na południe. Salonem Amersfoortu, latem wypełnionym restauracyjnymi ogródkami, jest plac Hof, na którym dominuje jednopiętrowa zabudowa typowych holenderskich domów.

Holandia Amersfoort Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Amersfoort. Muzeum Pieta Mondriana,  jednego z najważniejszych artystów XX w.

Skansen w Arnhem (Nederlands Openluchtmuseum)

Holandia nie stała się bogata z dnia na dzień. Na swoją pozycję pracuje od kilku wieków, a na czym to dokładnie polegało można się przekonać w niesamowicie spektakularnym Nederlands Openluchtmuseum – znakomitym skansenie na północnych obrzeżach miasta Arnhem. Tutaj, na ogromnej przestrzeni po której kursują tramwaje, znajdziemy Holandię w pigułce i to na przestrzeni trzech stuleci. Swoją reprezentację mają wszystkie regiony oraz rozmaite typy zabudowy: domy, gospodarstwa, wiatraki, mosty, zakłady rzemieślnicze, działającą fabrykę sera a nawet pralnię z początku XVIII.

Holandia Skansen w Arnhem Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Skansen w Arnhem. Największe muzeum pod gołym niebem w kraju
Holandia Skansen w Arnhem Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Skansen w Arnhem. Przeniesiono tu różne obiekty, na zdjęciu widoczna dawna stocznia

W niektórych punktach urządzane są niezwykle interesujące pokazy funkcjonowania urządzeń i mechanizmów. Jest to jedno z najciekawszych pod względem turystycznym miejsc w Holandii, które pozwala poznać przyczyny niezwykle dynamicznego rozwoju tego kraju i jego wielowiekowej silnej pozycji. Na spokojne zwiedzenie skansenu i skorzystanie z jego atrakcji potrzeba co najmniej kilku godzin

Holandia Skansen w Arnhem Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Skansen w Arnhem.  Po porównaniu wielu skansenów w Europie Środkowej i tego w Arnhem wiadomo skąd się wzięła dzisiejsza potęga Holandii
Holandia Skansen w Arnhem Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Skansen w Arnhem. Dwustuletni dom, który i dziś nadawałby się do zamieszkania
Holandia Skansen w Arnhem Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Skansen w Arnhem. Po rozległym terenie komunikację zapewniają tramwaje

Hertogenbosch (‘s-Hertogenbosch)

Jeśli ktoś lubi makabry spod znaku Hieronima Boscha to zdecydowanie powinien wybrać się do ‘s-Hertogenbosch, jednego z najpiękniejszych miast Północnej Brabancji, a zarazem stolicy tego regionu. Leży ok. 80 km na południe od Amsterdamu, nad rzeką Dommel. Znajdziemy tu bardzo dobrze zachowaną starówkę zapełnioną ładnymi mieszczańskimi kamienicami, a przede wszystkim muzeum mieszkającego tu przez całe życie, wybitnego i nietuzinkowego malarza Hieronymusa van Aaken (znanego właśnie jako Hieronim Bosch), w którym zgromadzono kopie wszystkich jego dzieł.

Holandia Hertogenbosch Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Hertogenbosch. Katedra św. Jana
Holandia Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Hertogenbosch. Główny plac miasta
Holandia Hertogenbosch Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Hertogenbosch. Hieronim Bosch – najsłynniejszy obywatel miasta
Holandia Hertogenbosch Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Hertogenbosch. Muzeum poświęcone słynnemu malarzowi urządzone zostało w dawnym kościele św. Jakuba
Holandia Hertogenbosch Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Hertogenbosch. Przerażające fantastyczne stworzenia z obrazów Boscha odtworzone w trójwymiarze

Breda

Breda to miasto w zachodniej części Północnej Brabancji z urokliwym starym miastem, kilkoma ciekawymi zabytkami, a także mocnym polskim akcentem związanym z wysiłkiem naszych sił zbrojnych na Zachodzie. Stanowi też ważny ośrodek gospodarczy (przemysł włókienniczy, cukierniczy, zbrojeniowy), naukowy i kulturalny, oraz skupia liczną holenderską Polonię. Ufortyfikowane miasto przez wieki było ważnym garnizonem i nadal odgrywa ważną rolę w holenderskich siłach zbrojnych z powodu obecności Królewskiej Akademii Wojskowej oraz siedziby Królewskich Holenderskich Sił Powietrznych.

Holandia Breda Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Breda. Brabancja to najbardziej katolicki region kraju
Holandia Breda Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Breda. Wnętrze kościoła Najświętszej Marii Panny reprezentuje wspaniały brabancki gotyk

13 maja 1940 r. Breda znalazła się pod niemiecką okupacją, która trwała do 29 października 1944 r. Miasto zostało wyzwolone przez 1 Dywizję Pancerną generała Stanisława Maczka działającą w ramach natarcia kanadyjskiej 1 Armii w kierunku ujścia Mozy. W związku z tym warto odwiedzić Polski Honorowy Cmentarz Wojskowy w zachodniej części miasta przy Ettensebaan 30, szerokiej arterii wylotowej (tuż obok cmentarza komunalnego). Został otwarty w 1963 r. po tym jak w jednym miejscu zgromadzono ciała polskich żołnierzy pochowanych dotąd na różnych nekropoliach.

Holandia Breda Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Breda. Kolejne piękne stare miasto – to akurat zostało uratowane przed zniszczeniem przez dywizję gen. Stanisława Maczka

Oprócz żołnierzy I Dywizji Pancernej spoczywają tutaj także spadochroniarze z 1 Samodzielnej Brygady Spadochronowej, kilku członków ruchu oporu, jeńców oraz robotników przymusowych; łącznie 162 osoby. Tutaj też w 1994 r. został pochowany – zgodnie ze swą wolą by leżeć wraz ze swoimi żołnierzami – generał Maczek. Cmentarz jest bardzo elegancki, schludny i zadbany.

Holandia Breda Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Breda. Cmentarz polskich żołnierzy

Maastricht

Maastricht, kojarzone głównie z traktatem ustanawiającym Unię Europejską, jest stolicą Limburgii, niewielkiego regionu na południu kraju, który wyraźnie wrzyna się w terytorium między Belgią i Niemcami. Zajmuje niewielki obszar – zaledwie 2 tys. km², a mieszka tu niewiele ponad milion osób. Południowa część tego regionu pokryta jest pagórkami, tak więc krajobraz jest tu znacznie odmienny od tego, do którego przyzwyczaja reszta Holandii. Nie bez przyczyny, choć oczywiście mocno na wyrost, obszar ten bywa nazywany „holenderskimi Alpami”. Faktem jednak jest, że okolica jest wyjątkowo przyjemna i przyciąga wielu turystów. Przyjeżdżający do Maastrich mogą tu być nieco zaskoczeni – klimat miasta i jego architektura bardziej przypomina północnoniemiecką niż holenderską.

Holandia Maastricht Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Maastricht. Miasto słynące z unijnego traktatu
Holandia Maastricht Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Maastricht. Pełna gwaru stolica Limburgii

Veere

Zupełnie inny klimat niż w Limburgii panuje w Zelandii, najbardziej wakacyjnym regionie Holandii, który co roku doceniany jest przez tysiące turystów. Przyciąga szerokimi plażami, malowniczymi wydmami, urokliwymi miasteczkami i nie mniej przyjemnymi wioskami oraz pięknie poprowadzonymi ścieżkami rowerowymi. Istny raj! Jest to także najmniej zaludniony region kraju, a liczba jego mieszkańców wynosi około 380 tys. Po sezonie, gdy wczasowicze wrócą do domów, cała okolica jakby zamiera. Jest cicho, spokojnie i wręcz melancholijnie. Idealnie dla osób stroniących od tłumów.

Holandia Veere Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Veere. Małe miasteczko w sielskiej Zelandii

Jeśli ktoś chce przekonać się jak wygląda prowincjonalne miasteczko w tej części Holandii to z pewnością jednym z najlepszych wyborów będzie Veere, przyjemna i klimatyczna miejscowość, na którą składa się raptem kilka urokliwych ulic i całkiem dobrze zachowanych trójkątnych bastionów – nad jednym z nich wciąż góruje jasna bryła wiatraka. W zabudowie miasteczka najbardziej zwraca uwagę piękny późnogotycki ratusz przy zadrzewionym placu Markt.

Holandia Veere Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Veere. Perła świeckiego gotyku czyli ratusz

Zierikzee

Pełne uroku i niezwykłego klimatu miasteczko zamieszkane przez 10 tys. osób i szczycące się tysiącletnią historią, w sezonie letnim jest jednym z ulubionych kierunków turystów goszczących w Zelandii. Panuje tu iście sielankowa atmosfera minionych epok, a czas jakby zatrzymał się dawno temu. Właściwie trudno uwierzyć, że Zierikzee leży zaledwie 30 km od wielkiej metropolii jaką jest Rotterdam.

Holandia Zierrikzee Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Zierikzee. Posezonowy spokój

Starówka tego niewielkiego miasteczka, które przez wieki niewiele rozrosło się poza jej obręb, ma owalny kształt i otoczona jest fosą. Dominuje na niej ciasna i niska zabudowa, przeciętnie parterowa lub jednopiętrowa, na którą składają się wąskie, szczytowo ustawione do ulicy kamienice.

Holandia Zierrikzee Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Zierikzee. Jedna z bardziej efektownych bram miejskich

Vlissingen

Przez wieki Vlissingen rozwijało się jako ważny ośrodek rybołówstwa, zwłaszcza jeśli chodzi o śledzie, a dzięki strategicznemu położeniu między rzeką Skaldą i Morzem Północnym od zawsze było ważnym portem – już w XVII wieku stanowiło siedzibę statków należących do Kompanii Wschodnioindyjskiej. W 1944 roku zostało bardzo poważnie uszkodzone, ale po wojnie zdołano je odbudować. Od lat 60. XX wieku – znów dzięki portowi u ujścia Skaldy, który stanowi motor napędowy dla całej Zelandii – nastąpił dynamiczny rozwój miejscowości. Współcześnie każdego roku przez jego wody przepływa około 50 tys. statków z różnych zakątków świata, które tędy docierają do belgijskiego portu w Antwerpii – jednego z największych w Europie.

Holandia Vlissingen Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Vlissingen. Wycinek niewielkiej starówki

Ogromną przyjemność sprawia obserwowanie z plaży lub promenady spacerowej jak potężne statki powoli suną w jedną bądź drugą stronę. Mając chwilę można się również przyjrzeć jak w ogóle wygląda pilotowanie tak ogromnych jednostek pływających (w porcie stacjonują holenderscy piloci odpowiedzialni za to zadanie). W mieście swoją siedzibę ma również Holenderska Marynarka Wojenna oraz stocznia, w której w latach 1936-39 zbudowano ORP „Orzeł”.

Holandia Vlissingen Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Vlissingen. Spacery wzdłuż skaldy to jedna z największych atrakcji miejscowości
Holandia Vlissingen Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Vlissingen. Inną atrakcją może być podziwianie wielkich statków zmierzających „do” i „z” portu w Antwerpii (Belgia)

Leeuwarden

To bardzo przyjemne, 90 tysięczne miasto, leżące 60 km na zachód od Groningen, jest stolicą intrygującej prowincji Fryzja, która mocno podkreśla swoją odrębność i zgłasza chęć separacji od reszty Holandii. Dumni Fryzyjczycy pielęgnują swoją kulturę i tradycję, a na co dzień bardzo często używają dialektu fryzyjskiego. Miasto położone wśród zielonych pól stanowi główny ośrodek gospodarczy i kulturalny tego regionu. Słynie jako centrum sportów zimowych, tutaj także – gdy pozwala na to pogoda – zaczyna się i kończy słynny łyżwiarski Wyścig 11 miast.

Holandia Leeuwarden Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Leeuwarden. Lokalna „krzywa wieża”

Mimo niewielkiego rozmiaru Leeuwarden posiada całkiem rozległe stare miasto, częściowo wypełnione współczesną zabudową, a w panoramie góruje więcej wieżowców niż zabytkowych wież kościelnych.

Holandia Leeuwarden Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Leeuwarden. Miasto jest mekką miłośników łyżwiarstwa szybkiego

Mały bonus

I jeszcze dwie miejscowości we Fryzji, które być może nie są obowiązkowymi punktami w czasie zwiedzania Holandii, ale mając chwilę warto tu zajrzeć :-).

Sneek

We Fryzji można jeszcze odwiedzić kilka urokliwych miasteczek. Jednym z najładniejszych jest Sneek w zachodniej części regionu, które zachwyca niewielkim, ale bardzo klimatycznym starym miastem, otoczonym i poprzecinanym kanałami. Jedną z najbardziej interesujących budowli położonych w południowo-zachodniej części jest Sneek Waterpoort z 1613 r. – przerzucona nad kanałem brama wodna; miejscowości położone nieco dalej od wybrzeża musiały posiadać oprócz bram lądowych także wodne.

Holandia Sneek Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Sneek. Holenderskie miasta oprócz zapewnienia obrony od strony lądu, musiały mieć także system obronny od strony wody – tutaj jeden z lepszych przykładów tego drugiego
Holandia Sneek Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Sneek. Ładne i przyjemne miasteczko w regionie Fryzja

Bolsward

Kolejną malowniczą, pełną uroku miejscowością we Fryzji jest Bolsward. Niewiele się tu dzieje i panuje bardzo senna atmosfera, ale niska zabudowa nad kilkoma kanałami zachęca do odbycia choć krótkiego spaceru.

Holandia Bolsward Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Bolsward. Cisza, spokój i wygodne życie
Holandia Bolsward Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia, Bolsward. Ruiny kościoła, który uszkodził pożar

Holandia to dobry pomysł!

Wakacje w Holandii? City-break w Amsterdamie? Każdy pomysł jest dobry, a atrakcje jakie zapewniają Niderlandy zaspokoją naprawdę wiele różnych oczekiwań. Są miasta i miasteczka, „bigcitylife” i bardzo „slowlife”, muzea i galerie, skanseny i kultura ludowa, poldery i wielkie osiągnięcia techniki, jest morze i kanały…a nawet pasmo górskie.

Holandia Atrakcje Zwiedzanie co Zobaczyć Amsterdam Rotterdam Haga Kanały Wiatraki
Holandia. I ostatni wiatrak na sam koniec 🙂

Holandia – nasz przewodnik

Jeśli czujecie się przekonani do wizyty w niesamowitej Holandii, to polecamy Wam nasz przewodnik wydany przez Wydawnictwo Bezdroża:

Więcej w dziale Nasze Książki.

Tekst: Beata Pomykalska

Fotografie: Paweł Pomykalski

Może Cię zainteresuje jeszcze:Brugia Belgia co zwiedzać mapa zdjęcia flandria Brugge Bruges morze mapa ceny

Heidelberg Niemcy Zabytki Zwiedzanie Atrakcje Zamek

Serbia Atrakcje Ludność Stolica Belgrad Monaster Zwiedzanie

2 odpowiedzi na “Holandia – co warto zwiedzić, aby poznać kraj”

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Close