Najpiękniejsza część południowowłoskiego regionu Apulia jest biało-niebieska. To właśnie tu między lazurowym niebem, a turkusową morską taflą granicę wyznaczają śnieżnobiałe miasteczka. Jedno z nich, Monopoli, w ofercie ma wszystko czego potrzeba, by spędzić wymarzony wakacyjny dzień. Jest tu piękna starówka naszpikowana zabytkami, ładna plaża i ciepłe morze oraz pocztówkowe widoki.
Reasumując: zwiedzanie, plażowanie, pyszne jedzenie, a do tego dobra baza noclegowa i nieźle zorganizowana komunikacja kolejowa – czego chcieć więcej? Jeśli więc zastanawiacie się co zwiedzić w okolicy Bari, to Monopoli na pewno będzie świetnym pomysłem. Ba! Ono nawet może być miejscem, w którym spędzicie całe wakacje wybierając się stąd na lokalne wycieczki po okolicy.
Gdzie leży Monopoli i jak się tu dostać?
Apulia to region na południu Włoch, zajmuje obszar który umownie określa się jako „obcas”. Stolicą tej prowincji jest Bari. Monopoli zaś leży nieco ponad 45 km na południowy-wschód, a także około 70 km na północny-zachód od Brindisi. Do Apulii utrzymywane są regularne „tanie połączenia” z kilku miast Polski.
Do Monopoli można dojechać pociągiem, kurs z Bari trwa ok. 30 min., a z Polignano al Mare 5 min. Dworzec kolejowy oddalony jest o około kilometr na zachód od starego miasta. Na przyjeżdżających samochodem czeka natomiast wygodny i przestronny parking na Piazzale Cristoforo Colombo przy Porto Antico di Monopoli, gdzie najlepiej rozpocząć zwiedzanie.
Co zwiedzić w Monopoli?
Porto Antico
Nadmorskie miasto Monopoli posiada jedną z najpiękniejszych starówek w tej części Apulii, a na jej powolne, naprawdę powolne zwiedzanie, będziemy potrzebowali kilku godzin. Starówka częściowo leży na półwyspie, a od północy głęboko wcina się w nią przystań rybacka ulokowana u stóp murów miejskich.
Niewielki port wypełniony jest kutrami rybackimi i małymi łódkami – niemal wszystkie mają intensywnie niebieski kolor i właśnie z nimi powstają najbardziej charakterystyczne zdjęcia w Monopoli.
Tutaj można ukradkiem podpatrzeć codzienne życie rybaków, dla których połowy są sposobem na życie i źródłem dochodu. Jeśli zaś chodzi o architekturę to na pewno warto zwrócić uwagę na XVIII-wieczny Palazzo Martinelli z charakterystyczną neogotycką loggią od strony portu.
W biegnącej wokół portu Via Porto znajdziemy niewielką bramę wykutą w murach miejskich, która zaprowadzi nas na starówkę. Przechodząc przez nią i idąc w prawo wejdziemy na bardzo przyjemny Piazza Giuseppe Garibaldi, tętniący miejskim życiem plac z licznymi kawiarniami i barami.
To idealne miejsce na pierwszą (i z pewnością w Monopoli nie ostatnią) intensywną, aromatyczną kawę. Gdy trafimy tu późniejszą porą filiżankę małej czarnej najlepiej zastąpić jakimś drinkiem. Powoli sączony aperol spritz i podglądanie krzątaniny miejscowych z pewnością będzie ogromną przyjemnością. Wśród zabudowy wyróżnia się przede wszystkim Torre Civica, wieża zegarowa z XVI wieku.
Kościół Santa Maria Amalfitana
Na zachód odchodzi z niego Via Giuseppe Garibaldi, której pierwszą przecznicą w prawo jest wąskie, bardzo urokliwe i malownicze przejście pod kilkudziesięcioma łukami rozporowymi rozpiętymi na trzech poziomach. Prowadzi ono pod kościół Santa Maria Amalfitana.
Jak chce miejscowa legenda, w 1059 roku do wybrzeży Monopoli dobił statek płynący z Amalfi. Jego załoga zdecydowała się szukać tutaj schronienia przed nadciągającym sztormem. W podzięce za uratowanie życia w skalnej grocie założyli niewielką kaplicę. W następnym stuleciu ich potomkowie postawili w mieście piękny romański kościół, który stoi do dziś, ale obecny wygląd zawdzięcza przebudowie dokonanej w XVIII wieku.
Zamek Karola V
Stąd najlepiej wrócić do Porto Antico i iść dalej wzdłuż wschodniego wybrzeża aż do Zamku Karola V, który jest najbardziej okazałą częścią dawnych fortyfikacji miejskich. Powstał w połowie XVI wieku z inicjatywy cesarza Karola V Habsburga. Dziś w jego wnętrzach mieści się Miejskie Muzeum Archeologiczne.
Lungomare Santa Maria
Stąd w kierunku południowo-wschodnim odchodzi Lungomare Santa Maria – jest to ładna promenada biegnąca szczytem murów miejskich, z której rozciąga się piękny widok na morze. Spacer nią to piękne wspomnienie do końca życia.
Piazza Palimieri
Stare miasto jest wypełnione dość wąskimi uliczkami i ciasno zabudowane. Najlepiej po prostu się w tym zatracić i niespiesznie zaglądać w każdy kąt.
Palazzo Palimieri
Najbardziej rozległym placem jest jest Piazza Palimieri, którego całą wschodnią pierzeję zajmuje trzypiętrowa bryła Palazzo Palimieri z pięknym bogato rzeźbionym portalem wejściowym, ponad którym posadowiony jest niewielki balkon. Potężny, liczący ponad 100 pomieszczeń obiekt w stylu barokowym, powstał pod koniec XVIII wieku.
Kościół św. Teresy
Północną pierzeję tego placu zajmuje natomiast ściana boczna barokowego XVIII-wiecznego kościoła św. Teresy z przylegającymi doń budynkami klasztornymi sióstr terezjanek. Nad całością góruje smukła kopuła tej świątyni, która jest zarazem jedną z głównych dominant w panoramie starego miasta. Żeby jednak zobaczyć jej ładną fasadę, musimy ją obejść z prawej strony.
Kościół św. Piotra
Z lewej strony natomiast, za prezbiterium, wznosi się kościół św. Piotra, XII-wieczna świątynia postawiona na miejscu wczesnochrześcijańskiej, zbudowanej być może w IV wieku. Dzisiejszy, barokowy wygląd został nadany budowli w czasie przebudowy w XVII wieku. Jego dość skromna fasada zbiega się z uliczką wychodzącą na wprost, dzięki czemu można ją podziwiać w dalszej perspektywie. Dziś wewnątrz znajduje się galeria sztuki.
Kościół św. Leonarda
Na zachód od Piazza Palimieri znajduje się jeszcze późnobarokowy kościół św. Leonarda zbudowany w XVIII wieku, z wysoką dzwonnicą za prezbiterium. Świątynia jest tak mocno wciśnięta w zabudowę, że trudno ją w jakikolwiek sposób podziwiać z zewnątrz.
Kościół Maria Santissima della Madia
Na południowym skraju starego miasta znajduje się najważniejszy zabytek sakralny Monopoli, czyli barokowa konkatedra Maria Santissima della Madia o długiej i skomplikowanej historii. Najpierw, na gruzach antycznej świątyni pogańskiej, stanęła wczesnochrześcijańska. Została zburzona w 1107 roku i zastąpiona nową, romańską.
Jednak i ta nie wytrzymała próby czasu i w połowie XVIII wieku została zastąpiona przez dzisiejszy obiekt. Aby plac był ładnie ujednolicony, do prawej strony katedry przylega fasada z zegarem – jest to ściana kurtynowa, skrywająca za sobą kilka budynków.
Pozostałe świątynie w Monopoli
Żeby dopełnić sakralnego obrazu Monopoli warto wspomnieć o jeszcze kilku nieco mniej interesujących świątyniach m.in. o późnorenesansowym kościele św. Dominika z klasztorem dominikańskim, znajdującym się na północny-zachód od katedry (dojście dość krętymi Via Catedrale i Via San Domenico), już poza dawnym obrębem starego miasta.
Pierwszy obiekt w tym miejscu powstał pod koniec XIII wieku, ale został celowo zburzony w 1528 roku tuż przed najazdem hiszpańskim, by nie został wykorzystany jako schronienie przez atakujących nieprzyjaciół. Odbudowano go w nowym stylu dopiero w drugiej połowie XVI wieku.
Podobna historia spotkała stojący nieco dalej na północ kościół św. Franciszka z Asyżu z klasztorem franciszkańskim, który z tych samych powodów został zburzony, a następnie odbudowany. W tym jednak wypadku świątynia przeszła w 1740 roku całkowitą przebudowę, podczas której została ubarokowiona.
Plaże
Wzdłuż wybrzeża po obu stronach Monopoli znajduje się kilkanaście bardzo ładnych piaszczystych plaż. Najbardziej malownicze są te położone w wąskich zatoczkach pomiędzy głęboko wychodzącymi w morze twardymi skałami.
Nasz przewodnik
Jeśli czujecie się przekonani do wizyty w niesamowitym regionie, jakim jest Apulia, w której leży Monopoli, to polecamy Wam nasz przewodnik Bari i Apulia wydany przez Wydawnictwo Bezdroża:
Więcej w dziale Nasze Książki.
Tekst: Beata Pomykalska
Fotografie: Paweł Pomykalski
Może Cię zainteresuje jeszcze: