Telcz (Telč) – całe miasto przy jednym placu. Atrakcje Telcza. Przewodnik weekendowy.

Czechy. Dla nas, ze względu na zainteresowania i upodobania, to przede wszystkim Praga. Najważniejsze i najpiękniejsze miasto Europy Środkowej. Jej zabytki, wielkomiejskość, inteligencja, Havel, Praska Wiosna i Aksamitna Rewolucja, Nowa Fala, szkoła fotografii. I śródmiejskie dzielnice pełne wysokich kamienic. Ach, jak my byśmy się odnaleźli, dajmy na to, na takich Vinogradach! Telcz jednak do tego świata nie należy.

Są jednak i inne Czechy. Takie, do których zaglądamy po chwilę wytchnienia. Te spokojne, niezobowiązujące, małomiasteczkowe, gdzie życie nie pędzi na złamanie karku, a bieżące sprawy omawia się w „hospudce”, której nie może zabraknąć na rynku. Bo rynek być musi i nawet prowincja ma tutaj swoje mieszczańskie tradycje.

Telcz Telč czechy kamieniczki atrakcje zamek klasztor Unesco rynek zwiedzanie przewodnik
Telcz. Główny plac miasta

Telcz w dwóch zdaniach

Jeden z najpiękniejszych prowincjonalnych rynków znajduje się w Telczu. Fenomen tej miejscowości polega na tym, że niemal cała… skupia się przy tym rynku. Z powodu swojej niesamowitej wartości centrum miasta w 1992 roku zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Telcz Telč czechy kamieniczki atrakcje zamek klasztor Unesco rynek zwiedzanie przewodnik
Telcz. Esencja tego miasteczka

Gdzie leży Telcz

To niewielkie, liczące około 5, 5 tys mieszkańców miasteczko leży w regionie Wysoczyna, ok. 25 km na południowy zachód od Jihlavy, na styku historycznych krain Morawy i Czechy.

Telcz Telč czechy atrakcje zamek klasztor Unesco rynek zwiedzanie przewodnik
Telcz. To z czego słynie najbardziej

Słowo o historii

Lokalne legendy mówią, że miasteczko zostało założone pod koniec XI wieku, ale powstała zapewne dopiero w wieku XIII jako królewski gród na wodzie, w miejscu gdzie krzyżowały się szlaki handlowe między Czechami, Morawami i Austrią. Źródła historyczne po raz pierwszy wzmiankują je dopiero w 1315 roku. Niewiele później, za sprawą właściciela Oldřicha III. Hradca i jego potomków zaczęło nabierać pięknego kształtu – powstał zamek, kościół, gotyckie domy wokół rynku i umocnienie obronne. Niestety sporą część zabudowy strawił potężny pożar, a później dzieła zniszczenia dopełniły wojny husyckie przewalające się przez Czechy w pierwszej połowie XV wieku. Dopiero kolejne stulecie i rządy światłego humanisty Zachariasza z Hradca sprawiły, że Telcz nabrał niebywałego blasku. On to właśnie zafascynowany sztuką włoskiego odrodzenia sprowadził ten styl do swoich włości i dzięki niemu zabudowa Telcza stała się jedną z najpiękniejszych w stylu włoskiego renesansu na północ od Alp.

Telcz Telč czechy atrakcje zamek klasztor Unesco rynek zwiedzanie przewodnik
Telcz. Kamienice po horyzont

Rynek

Rynek w Telczu to miejsce magiczne. Nie sposób się nim nie zachwycić. A jest to tym łatwiejsze i tym przyjemniejsze, że jeszcze nie został – jak np. Krumlov – aż tak mocno odkryty przez turystów więc panuje tu jeszcze całkiem spokojna atmosfera. Główny plac miasteczka nosi imię wspomnianego Zachariasza z Hradca i przybiera kształt wydłużonego lejka (o długości około 300 m i maksymalnej szerokości 150 m), po obu stronach w całości zabudowany jest pięknymi, kolorowymi kamienicami szczytowymi, które ciągną się tak, jakby nie miały końca.

Telcz Telč czechy atrakcje zamek klasztor Unesco rynek zwiedzanie przewodnik
Telcz. Niekończące się podcienia
Telcz Telč czechy atrakcje zamek klasztor Unesco rynek zwiedzanie przewodnik
Telcz. Życie w podcieniach

W ich podcieniach ulokowało się natomiast kilka kawiarenek i knajpek a także sklepiki, niezbyt wyszukane, przenoszące nas w czasie o jakieś dwie dekady. Większość z nich zajmuje wytyczone jeszcze w średniowieczu działki. Reprezentują głównie styl renesansowy, choć niektóre zostały przebudowane w baroku czy klasycyzmie.

Telcz Telč czechy atrakcje zamek klasztor Unesco rynek zwiedzanie przewodnik
Telcz. Jedna z najbardziej okazałych i najszerszych kamienic
Telcz Telč czechy atrakcje zamek klasztor Unesco rynek zwiedzanie przewodnik
Telcz. Budynki pochodzące z różnych epok

Plac można podzielić na dwie strefy – tu gdzie jest szerzej jest część mieszczańska, tu gdzie się zwęża ulokowała się władza – zarówno świecka (zamek) jak i kościelna (kościoły). Całość otaczają dwa stawy, które w przeszłości zahamowały rozwój miejscowości, a dziś dodają jej malowniczości.

Telcz Telč czechy jezioro atrakcje zamek klasztor Unesco rynek zwiedzanie przewodnik
Telcz. Widok na zamek znad stawu

W ciepłe popołudnie, najlepiej wrześniowe lub październikowe, gdy światło ma najpiękniejszą barwę, promienie słońca delikatnie wydobywają kolory i detale poszczególnych kamienic. Nie trzeba robić nic więcej tylko siedzieć na jednej z ławeczek i nigdzie się nie spiesząc po prostu patrzeć.

Telcz Telč czechy atrakcje zamek klasztor Unesco rynek zwiedzanie przewodnik
Telcz. Rynek o zmroku

Sami Czesi chwalą się, że Telcz to jedno z najbardziej bajkowych miast w ich kraju i spokojnie mogłoby być scenerią, do którejś z opowieści Hansa Christiana Andersena. Choć tu jest słodko i cukierkowo, a Duńczyk raczej lubował się w makabrach. No chyba, że akcję którejś z nich ulokowalibyśmy na telczańskim zamku.

Zamek

Tutejszy renesansowy zamek z czasów Zachariasza z pewnością jest główną architektoniczną dominantą miasta. Ba, na całych Morawach może stawać w szranki o miano najpiękniejszego. Powstał w wyniku transformacji starego gotyckiego zamku w połowie XVI w., którą właściciel miasta przeprowadził po powrocie z inspirującej podróży do Włoch. Podobno szczególne wrażenie zrobiła nam nim Genua. Nie ukrywamy – nas to nieoczywiście piękne miasto też zachwyciło. Możecie o nim przeczytać tutaj.

Telcz Telč czechy atrakcje zamek klasztor Unesco rynek zwiedzanie przewodnik
Telcz. Zaułki zamku
Telcz Telč czechy atrakcje zamek klasztor Unesco rynek zwiedzanie przewodnik
Telcz. Okazała bryła
Telcz Telč czechy atrakcje zamek klasztor Unesco rynek zwiedzanie przewodnik
Telcz. Jeden z piękniejszych zamków w okolicy

Co ciekawe, później zamek nie przechodził już żadnych większych modyfikacji. W środku znajduje się muzeum wnętrz, które można zwiedzać z przewodnikiem o określonych godzinach. Więcej informacji praktycznych na stronie zamku.

Kościół św. Jakuba Starszego

Stronę sacrum najpiękniej reprezentuje gotycki kościół św. Jakuba Starszego. Powstał prawdopodobnie już pod koniec XIV wieku, później spłonął w pożarze, po czym został odnowiony w latach 40. i 50. XV w. Właśnie wtedy zyskał dwunawowy korpus, a w XVII w. zyskał barokowe dodatki i dekoracje. Do lat 70. XIX w. wokół świątyni znajdował się cmentarz, który został zlikwidowany, gdy zaczynała wzrastać świadomość higieniczna.

Telcz Telč czechy klasztor atrakcje zamek klasztor Unesco rynek zwiedzanie przewodnik
Telcz. W głębi dzwonnica kościoła św. Jakuba Starszego

Kościół jezuitów

To piękna wczesnobarokowa budowla z połowy XVII wieku zaprojektowana przez włoskiego architekta Stefano Pertiego. Stoi przy północno-wschodnim rogu dawnego kolegium jezuickiego, na miejscu starej plebanii i szkoły. Jezuici zostali sprowadzeni do Telcza przez kolejnych właścicieli, katolicką rodzinę Slavata, w czasach kontrreformacji po to by niesfornych, skłaniających się ku protestantyzmowi mieszczan, nawracać na „właściwą” wiarę.

Telcz Telč czechy jezioro atrakcje zamek klasztor Unesco rynek zwiedzanie przewodnik
Telcz. Po prawej kościół jezuitów

Ratusz

Wyróżniającym się na placu budynkiem jest także ratusz. Stał tu już prawdopodobnie w połowie XV wieku, ale dzisiejszą renesansową szatę otrzymał w latach 70. XVI stulecia.

Telcz Telč czechy klasztor atrakcje zamek klasztor Unesco rynek zwiedzanie przewodnik
Telcz. Pierwszy budynek z lewej to ratusz

Ozdoby

Ozdobami rynku są również dwie fontanny: pierwsza przedstawia św. Małgorzatę i powstała już w XVII wieku, natomiast druga jest z 1827 roku, a także Kolumna Maryjna z 1718 roku, autorstwa rzeźbiarza Davida Liparta.

Telcz Telč czechy atrakcje zamek klasztor Unesco rynek zwiedzanie przewodnik
Telcz. Fontanna i Kolumna Maryjna

W okolicy

Z Telcza warto się jeszcze wybrać do sąsiednich Dačic, niewielkiego miasteczka leżącego 12 km na południe. To przyjemne zabytkowe miasteczko, które do zaoferowania ma kilka ładnych obiektów. Najciekawszym z nich jest Stary Pałac z drugiej połowy XVI w., który służy dziś lokalnym władzom, Nowy Pałac z ostatniej dekady XVI w. (półtora wieku później zyskał barokową oprawę), późnobarokowy kościół św. Wawrzyńca z końca XVIII w. oraz klasztor franciszkański z drugiej połowy XVII w.

Telcz Telč Dačice czechy atrakcje zamek klasztor Unesco rynek zwiedzanie przewodnik
Dačice. Piękna renesansowa loggia pałacu
Telcz Telč Dačice czechy atrakcje zamek klasztor Unesco rynek zwiedzanie przewodnik
Dačice. Kościół św. Wawrzyńca z renesansową dzwonnicą

Tekst: Beata Pomykalska

Fotografie: Paweł Pomykalski

Może Cię zainteresuje jeszcze:

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Close